ارتباط سازگاری فردی و اجتماعی با منبع کنترل و جنسیت در دانش آموزان تیزهوش دبیرستانی کرمانشاه

زمینه و هدف: سازگاری مهم ترین نشانه سلامت روان است. شناسایی عواملی که می تواند بر سازگاری تأثیرگذار باشد حائز اهمیت است. هدف این مطالعه تعیین ارتباط سازگاری فردی و اجتماعی با منبع کنترل و جنسیت در دانش آموزان تیزهوش دبیرستانی کرمانشاه است. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی و تحلیلی است که روی 106 دانش آموز تیزهوش دبیرستانی شهر کرمانشاه که به روش تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استاندارد منبع کنترل راتر، آزمون شخصیتی کالیفرنیا در 12 بعد سازگاری فردی و اجتماعی و پرسشنامه جمعیت شناختی بود. داده های به دست آمده از تکمیل پرسشنامه ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس دوطرفه تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: میان سازگاری فردی و جنسیت دانش آموزان تیزهوش موردبررسی تفاوت معنادار دیده نشد. اما سازگاری اجتماعی دختران تیزهوش بیش از پسران تیزهوش بود (03/0p<). جنس و منبع کنترل با سازگاری فردی کنش متقابل داشت (01/0p<)؛ به طوری که دختران با منبع کنترل درونی از سازگاری فردی بالاتری نسبت به دختران با منبع کنترل بیرونی برخوردار بودند (01/0p<). تعامل جنس و منبع کنترل بر سازگاری اجتماعی معنادار نبود. از بین مؤلفه های سازگاری فردی، نشانگان عصبی، تمایلات واپس زده و احساس وابستگی و از بین مؤلفه های سازگاری اجتماعی، قالب های اجتماعی، روابط خانوادگی، روابط مدرسه با منبع کنترل همبستگی منفی معناداری داشتند. نتیجه گیری: منبع کنترل به عنوان یک عامل مرتبط با سازگاری فردی دانش آموزان تیزهوش موردبررسی و جنسیت به عنوان یک عامل مرتبط با سازگاری اجتماعی آنان مطرح است. نوع مقاله: پژوهشی